پیوند دیپلماسی مشارکت و ابتکار کمربند راه چین

مقدمه

چین از سال 2013 ابتکار کمربند راه را برای توسعه همکاری­ با کشورهای همسایه به سرعت پیش می برد. در این راستا، برنامه و سیاست خارجی همکاری ­جویانه چین در قالب دیپلماسی مشارکتی توسعه یافته است. در این سالها برنامه هایی همانند دیپلماسی مشارکت و ابتکار کمربند راه همواره چراغ راهنمای سیاست خارجی چین بوده است. این دو برنامه در دوره جدید به صورت ارگانیگ به یکدیگر ارتباط یافته اند و به طور مشترک در خدمت هدف کلی دیپلماتیک پایه ریزی ساخت جدیدی در روابط بین الملل عمل می کنند.

ابتکار کمربند راه به دیپلماسی مشارکت کمک می کند تا وارد مرحله جدیدی شود

از زمان برقراری مشارکت راهبردی بین چین و برزیل در سال 1993، دیپلماسی مشارکت به تدریج مسیر جدید همکاری بدون اتحاد را برای این کشور به صورت عملی فراهم می کند. از زمانی که ابتکار کمربند راه در سال 2013 مطرح شد، دیپلماسی چین جدی تر شده است و دیپلماسی مشارکت نیز از نظر کمیت، کیفیت و توزیع منطقه ای تغییرات چشمگیری را نشان داده و وارد مرحله جدیدی از توسعه شده است.

از نظر کمی، از سال 2013 تا 2018، چین همکاری های جدیدی با 49 کشور و منطقه در جهان برقرار کرده است که حدود 46 درصد از کل مشارکت های فعلی چین را تشکیل می دهد. به عبارت دیگر، در حالی که چین بیش از 20 سال دیپلماسی مشارکتی پیش می برد؛ تقریباً نیمی از مشارکت هایش در 6 سال گذشته ایجاد شده اند. به طور خاص، در دو سال ابتدایی 2013 و 2014 به ترتیب با 16 و 13 قرارداد مشارکت در پنج قاره بیشترین تعداد مشارکت جدید را انجام داد. در سال 2015 و 2016 ، با معرفی کمربند اقتصادی جاده ابریشم و راه دریایی ابریشم قرن بیست و یکم، چین با 16 کشور دیگر مشارکت کرده است که بسیاری از آنها در امتداد ابتکار کمربند راه واقع شده اند؛ که شامل سنگاپور، عراق، اردن، عربستان سعودی، ایران، جمهوری چک، سوئیس بود. در سال 2017 و 2018، چین همکاری هایی با اسرائیل، فنلاند، عمان، کویت و غیره برقرار کرد که اساساً هدفش پوشش کشورهای مهم در کنار ابتکار کمربند راه بود.

از نظر کیفی، در حال حاضر چین بیش از 80 همکاری راهبردی برقرار کرده است که 50 مورد از آنها پس از سال 2013 ایجاد شده است. در نتیجه، نشان دهنده آن است که ابتکار کمربند راه باعث بهبود چشمگیر این همکاری شده است. از این 50 همکاری راهبردی، 31 مورد جدیدا برقرار شده اند و تقریباً دو سوم از کل مشارکت های تازه ایجاد شده مانند قرقیزستان، تاجیکستان، مالزی، استرالیا، قطر، مراکش و غیره را شامل می­شوند. در سال 2016، چین و ازبکستان مشارکت راهبردی خود را به یک مشارکت راهبردی جامع ارتقا دادند. از نظر توزیع منطقه ای، چین با 107 کشور و سازمان های منطقه ای از جمله 38 مورددرآسیا، 16 مورددرآفریقا، 17 مورددرآمریکای لاتین، 28 مورددراروپا و آمریکاو 8 مورددراقیانوسیه همکاری ایجاد کرده است. در مقایسه باقبل ازسال 2013، توزیع منطقه ای این مشارکت متعادل­تر است و این نشان می دهد که پیشنهاد و پیشرفت ابتکار کمربند راه فرصتی جدیدی برای چین فراهم کرده تا با کشورهایی در آسیا، آفریقا، آمریکای لاتین و اقیانوسیه همکاری کند.

نقش مهم دیپلماسی مشارکت در حمایت از ابتکار کمربند راه

دیپلماسی مشارکت نقش مهمی در اطمینان از ابتکار کمربند راه، گسترش فضای کمربند راه و اطمینان از اجرای پروژه های مرتبط دارد. نخست، قبل از پیشنهاد ابتکار کمربند راه، دیپلماسی مشارکت چین 20 سال کامل فعال بود و با حدود 60 کشور و سازمان های منطقه ای همکاری ایجاد کرده بود. در بین این شرکا، کشورهای بزرگی مانند روسیه، انگلستان، فرانسه، آلمان و هند و همچنین کشورهای کوچک و متوسط ​​مانند فیجی، لائوس، بلغارستان و آنگولا وجود دارند. پس از پیشنهاد ابتکار کمربند راه، بسیاری از این کشورها ضمن حمایت از طرح کمربند راه در امضای اسناد همکاری با چین در زمینه این طرح پیشتاز شدند. انگلیس، فرانسه، آلمان و کره جنوبی متقاضی شدند تا در سال 2015 عضو بانک سرمایه گذاری زیرساخت های آسیا شوند و ایتالیا اولین عضو گروه هفت در غرب است که سند همکاری ابتکار کمربند راه با چین را در سال 2019 امضا کرد.

دومین تاثیر دیپلماسی مشارکتی چین؛ ایجاد شرایط مناسب برای بسط ابتکار کمربند راه بود. ابتکار کمربند راه با محوریت توسعه به غرب، یعنی کمربند اقتصادی جاده ابریشم از شیان از طریق سین کیانگ، آسیای میانه، روسیه و آسیای غربی به اروپا می رسد و مسیر دریایی ابریشم قرن بیست و یکم از گوانژو از طریق دریای چین جنوبی آغاز می شود، از اقیانوس هند گرفته تا شرق آفریقا و مدیترانه را شامل می شود. در این راستا، ایجاد مشارکت­ های راهبردی شرایط مناسبی را برای گسترش «خط اقیانوس آرام جنوبی» برای «مسیر دریایی ابریشم قرن بیست و یکم» ایجاد کرده است. در سال های اخیر، شرکای چینی در آمریکای لاتین، مانند ترینیداد و توباگو، پرو و ​​جامعه آمریکای لاتین، اسناد همکاری ابتکار کمربند راه را امضا کرده اند و امیدوارند که در اجرای این پروژه شرکت کنند. بنابراین دیپلماسی مشارکت فضای جغرافیایی مناسب برای ابتکار کمربند راه را بیشتر می کند و باعث گسترش و فراگیری بیشتر آن می شود.

سومین تأثیر دیپلماسی مشارکت، تضمین پیشرفت مداوم ابتکار کمربند راه چینی است. چین اعتماد متقابل راهبردی را تقویت کرده و مبادلات دوستانه را از طریق دیپلماسی مشارکت ارتقا می بخشد که تا حد زیادی تضمینی برای پیشرفت این ابتکار کمربند راه است. کریدورهای مختلف ابتکار کمربند راه اساساً شرکای چین و بخصوص شرکای راهبردی چین را هدف قرار می دهد. علاوه بر این، چین همکاری در سطوح بالاتر را با بسیاری از شرکا از جمله ایجاد مناطق همکاری اقتصادی و تجاری با اندونزی، بلاروس، کامبوج، اتیوپی و غیره انجام داده و ایجاد مکانیزم های همکاری با فرانسه، ایتالیا، انگلستان و سنگاپور را تنظیم کرده است.

پیوند دیپلماسی مشارکت و ابتکار کمربند راه

دو برنامه دیپلماسی مشارکتی و ابتکار کمربند راه در دوره جدید به یک ارتباط انداموار دست یافته اند. نخست، در مقایسه با اتحاد سنتی در روابط بین الملل، مشارکت ارتقا یافته توسط چین دارای چهار ویژگی مشخص است: اول، همکاری صلح آمیز، معامله با مبادلات بین کشورها با مفهوم برد-برد به جای تفکر حاصل جمع صفر و تمرکز بر منافع مشترک همه کشورها؛ دوم برخورد یکسان با یکدیگر، احترام به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی هر کشور، احترام به منافع اصلی و نگرانی های اصلی یکدیگر، احترام به سیستم اجتماعی و مسیر توسعه که توسط مردم سایر کشورها انتخاب شده است؛ سوم ، باز بودن و فراگیر بودن، متعهد به یادگیری نقاط قوت یکدیگر در مبادلات و یادگیری متقابل و جستجوی زمینه مشترک ضمن حفظ تفاوت ها؛ چهارم، تقسیم برد –برد سود، با هدف ایجاد یک کیک بزرگ از طریق همکاری، به اشتراک گذاشتن ثمرات موفقیت و دستیابی به توسعه و رفاه مشترک. این موضوعات با روح ابتکار کمربند راه در موضوعاتی نظیر مشورت و همکاری مسالمت آمیز، یادگیری متقابل، منافع متقابل و برد- برد است.

دوم، چشم انداز هر دو برنامه در یک راستا است. اگرچه ابتکار محدودیت جغرافیایی ندارد و برای همه کشورهای جهان باز است، ولی از منظر چیدمان فضایی شش کریدور و کشورهای در مسیر آن در کانون ساخت و ساز در این مرحله قرار دارد. ابتکار کمربند راه ابتدا برای تقویت اتصال کشورهای همسایه و ایجاد یک ساختار همکاری اقتصادی منطقه ای و سپس گسترش آن به مناطق گسترده تر است. دیپلماسی مشارکت چین همیشه آسیا را در اولویت قرار داده است. در سال های اخیر تعداد مشارکت های جدید و مشارکت های راهبردی در آسیا بیشترین تعداد را داشته است. علاوه بر این، در سال های اخیر، چین در حال ایجاد شراکت های راهبردی در آفریقا، آمریکای لاتین و اقیانوسیه است.

دیپلماسی مشارکت چین و ابتکار کمربند راه در دوره های مختلف تاریخی شروع شدند؛ اما هر دو متعهد به گسترش روابط، تقویت همکاری های دوستانه و ترقی صلح و توسعه جهانی هستند. دیپلماسی مشارکتی با گسترش گفتگو و مشارکت بدون اتحاد، به دنبال یک شبکه مشارکتی جهانی است که شامل قدرت های بزرگ، کشورهای همسایه و در حال توسعه می شود. ابتکار کمربند راه عمدتاً شامل پنج حوزه است: ارتباطات سیاسی، اتصال زیرساخت ها، هموار سازی تجارت، سرمایه و اتصال مالی و ارتباط مردم با مردم. این زمینه ها مکمل یکدیگر هستند و از یکدیگر پشتیبانی می کنند. اساساً چین با ورود به دوره جدید، هدف کلی دیپلماتیک خود را ترویج نوع جدیدی از روابط بین الملل و ایجاد جامعه ای با آینده مشترک برای بشریت دنبال می کند.

منبع:

لینک مقاله در سایت مرکز مطالعات جهان معاصر چین:

http://www.cccws.org.cn/Detail.aspx?newsId=4921&TId=93