جمعه انقلابی

به نظر می‌رسد خطبه های نماز جمعه تهران به امامت رهبر معظم انقلاب اسلامی در شرایطی اقامه شد که کشور در دو هفته استثنایی، تحولاتی سریع را پشت سر گذاشته بود. این تحولات که به طور توأمان ظرفیت فرصت و تهدید را برای نظام دارا بود؛ در سپهر تاریخ سیاسی ایران ثبت گردیده و تحلیل‌گران در مورد آن سخن خواهند گفت و نوشت. اما در این یادداشت بنا داریم تا نکات راهبردی این خطبه‌ها را بررسی نماییم:

1. حضور رهبر در میان مردم و گفت‌وگوی مستقیم با آن‌ها در وضعیت التهاب و نگرانی که عموم مردم را درگیر نموده بود، بیانگر شناخت واقعیات جامعه و درک شرایط حساس کشور می‌باشد و بایستی این رویداد را از منظر وقوع آن راهبردی قلمداد نمود؛ زیرا جامعه بسان یک خانواده در انتظار موضع‌گیری پدرانه بود تا از آن استقبال نماید.

2. حضور مردم برای شنیدن سخنان رهبر که با شکوه و اشتیاق صورت گرفت، مکمل تصمیم راهبردی رهبر برای نمایش قدرت نرم ایران بود. این مهم را از آنجایی می‌توان راهبردی نامید که بدانیم درهم تنیدگی مردم و رهبری در مواقع حساس که با تشدید دوقطبی‌های کاذب در عرصه‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و امنیتی روبرو می‌شویم، آثار غیر قابل انکاری را در تثبیت وضعیت و جلوگیری از خطای محاسباتی در درون نظام و همزمان شکست‌های تکنیکی و تاکتیکی در اردوگاه دشمنان در پی دارد.

3. بازتاب گسترده رسانه‌ای توسط کمپانی‌های خبری که معمولاً در مواجهه به سخنان رهبری از گزینه سانسور بهره می‌برند، بیانگر این واقعیت است که علی رغم مانیفست رسانه‌های غربی، تدبیر راهبردی در انتخاب بهنگام زمان حضور رهبری در میانه مردم و گفت‌و‌گوی مستقیم با آن‌ها سبب‌ساز انعکاس این رویداد و برجسته نمودن کلیدواژه‌های همچون ترامپ دلقک، رزمندگان بدون مرز و شکستن هیبت آمریکا در این رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی وابسته به آنان گردید.

4. تأکید بر پاسداشت سرمایه اجتماعی نشأت گرفته از مراسم تشییع پیکر مطهر شهید حاج قاسم سلیمانی و سیلی سپاه به آمریکا در حمله هوایی به پایگاه عین‌الأسد با عنوان «یوم‌الله» از جمله موارد مهم خطبه‌های جمعه بود که به صورت دقیق در مقابل طراحی‌های رسانه‌ای قرار گرفت که درصدد حذف و یا کم‌اثر نمودن این دو رویداد برجسته در تاریخ ایران بودند.

بزرگ‌ترین بدرقه جهان از جمله کلیدواژه‌های روزه جمعه 27 دی ماه بود که توسط رهبر انقلاب مفهوم‌سازی شد تا در حافظه تاریخی ایرانیان، ترور آمریکایی و عکس‌العمل باشکوه مردم منطقه ثبت شود.

5. موضع‌گیری که در این خطبه‌ها بدان اشاره شد، حمله موشکی ایران به پایگاه نظامی عین‌الأسد آمریکا بود که فارغ از میزان خساراتی که با پنهان‌کاری دولت آمریکا تاکنون برآورد دقیقی از آن در دست نمی‌باشد، دارای نکات مهمی است. حمله به پایگاه نظامی کشوری که پس از پایان جنگ جهانی دوم تاکنون مورد تهاجم کشور دیگری قرار نگرفته است، در منطقه‌ای حساس همانند غرب آسیا دارای اهمیتی فراوان می‌باشد. هم‌چنان که دولت آمریکا نیز بدون در نظر گرفتن رویه‌های قبلی خود در مورد عدم اظهار نظرهای فوری، در این فقره تنها پس از چند ساعت موضع گرفت که البته بعد از چند روز مشخص شد موارد مطروحه توسط دونالد ترامپ در کنفرانس خبری صبح حمله با آنچه در عین‌الأسد به وقوع پیوست، هم‌خوانی نداشت. بر این اساس تأکید بر اینکه روز سیلی جمهوری اسلامی ایران به آمریکا با عنوان یوم‌الله ثبت و ضبط شود از آن‌جایی راهبردی به نظر می‌رسد که نقش بی‌بدیلی را در افق‌گشایی سیاسی کشور دارد.

6. تأکید بر راه‌حل نهایی که عبارت است از این که: ما باید قوی بشویم، به مثابه راهبرد اساسی برای غلبه و برون‌رفت از مشکلات و معضلاتی است که میهن ما از آن رنج می‌برد. قوی شدن آدابی دارد که اولین گام آن را باید در اعتماد به نفس جست‌وجو نمود. اعتماد به نفس و توکل به منبع لایزال الهی به صورت توأمان می‌تواند ایده‌آلیسم و رئالیسم را پیوندی منطقی داده و با این نگاه آرمان‌گرایی و واقع‌گرایی همدیگر را تکمیل و ارتقاء می‌بخشند. تصور کنید تعامل ما با دنیا همراه با اعتماد نفس و آگاهی از ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل کشور باشد؛ آیا در این صورت دستیابی به منافع مالی با واقعیت‌های بیشتری مواجه نخواهد شد؟ به بیان دیگر نمی‌توان با عدم آگاهی از وضعیت و ظرفیت آن کشورها که نمایندگی آن بر عهده ما قرار دارد؛ از منافع آن کشور به صورت شایسته‌ای دفاع کرد.

با در نظر گرفتن نکات شش‌گانه مذکور؛ ضرورت دارد نهادها و دستگاه‌های مسئول، بخش‌های مختلف حاکمیتی از جمله قوای سه‌گانه، صدا و سیما و تشکل‌های مردم‌نهاد با هم‌افزایی ظرفیت‌های خود برای عمق‌بخشی به این سرمایه اجتماعی اهتمام ورزند.