بررسی اقتصاد ایران در ٩ ماهه سال ١٣٨٧

خلاصه

در میزگرد تخصصی بررسی اقتصاد ایران در ٩ ماهه سال١٣٨٧ ، اقتصاد ایران از ٤ منظر نظام بانک‌داری، تهدید بحران مالی جهانی اخیر، وضعیت بودجه امسال و پیش‌بینی سال آینده و بازار سهام بررسی شد.
در ابتدای جلسه آقای دکتر محقق‌نیا، کارشناس پژوهشکده امور اقتصادی و دارایی، سخنرانی خود را در ارتباط با نظام بانکی و قرض‌الحسنه ایراد کردند. ایشان با مرور مفهوم ربا و نفی آن در قرآن سخنرانی خود را آغاز کردند و سپس به تأکید آموزه‌های دینی بر قرض‌الحسنه اشاره داشتند. ایشان سپس به تاریخچه شکل گیری قرض‌الحسنه در ایران و روند گسترش آن پرداختند و بعد از آن به بیان آمارهایی از وضع موجود قرض‌الحسنه در ایران شامل میزان قرض‌الحسنه اعطایی، تعداد مؤسسات و میزان سپرده قرض‌الحسنه، نسبت سپرده قرض‌الحسنه و سهم میزان قرض‌الحسنه به کل تسهیلات پرداختند، ایشان در آخر نیز به اقدامات دولت نهم و طرح جدید آن در مورد قرض‌الحسنه اشاره داشتند و پیشنهاداتی را نیز بیان کردند.
سپس آقای دکتر زنوز، پژوهشگر برجسته و عضو بازنشسته هیأت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه نیز سخنرانی خود را با موضوع بحران در اقتصاد جهانی و تأثیر آن بر اقتصاد ایران بیان کردند. ایشان در بخش اول سخنرانی خود مختصراً به ماهیت، دلایل، چگونگی سرایت و پیامد بحران مالی اخیر صرفاً در سطح جهانی پرداختند و در بخش دوم سخنرانی خود به آثار این بحران بر وضع اقتصادی ایران با تمرکز بر موضوعاتی چون پیش‌بینی قیمت و درآمدهای حاصل از نفت، تأثیر بر صادرات و واردات و موازنه بازرگانی، تأثیر بر حساب سرمایه، تغییرات نرخ ارز، بودجه و سیاستهای مالی، نظام بانکی و سیاستهای پولی، انباشت سرمایه، رابطه مبادله و رشد اقتصادی پرداختند. ایشان در آخر نیز به عملکرد اقتصاد ایران و لزوم توجه به سیاستگذاری با تدبیر در وضع بحرانی اخیر پرداختند.
آقای دکتر جلال آبادی، عضو هیأت علمی پژوهشکده امور اقتصادی نیز سخنرانی خود را با موضوع "عملکرد مالی دولت در سال جاری و برآورد کسری بودجه" ایراد کردند. این سخنرانی در واقع ارائه‌ای از کار پژوهشی ایشان بود که با استفاده از سناریوسازی برای قیمت نفت با توجه به پیش‌بینی‌های جهانی و نیز مصارف بودجه دولت، در پی پیش‌بینی عملکرد دولت در سال جاری و محاسبه کسری بودجه دولت برآمدند. ایشان در بخش اول منابع بودجه دولت و در بخش دوم مصارف بودجه دولت را به صورت جزئی تفکیک کردند و نکاتی را در ذیل هر بخش ارائه کردند، سپس در بخش سوم اشاره‌ای به عملکرد دولت در بعد منابع در 6ماهه اول سال داشتند و بعد از آن در بخش چهارم به پیش‌بینی بودجه در بعد منابع برای سال ٨٧ پرداختند. در بخش پنجم عملکرد دولت در بعد مصارف در 6ماه اول سال را بررسی کردند و در بخش ششم به پیش‌بینی مصارف بودجه در سال ٨٧ پرداختند. ایشان در آخر نیز عدد پیش‌بینی شده تراز بودجه سال ٨٧ را بیان کردند.
در آخرین سخنرانی نیز آقای دکتر هیبتی، عضو هیأت علمی پژوهشکده امور اقتصادی، ارایه‌ای با عنوان "بورس، ساز و کار اجرایی ابلاغیه اصل ٤٤، سکون یا رونق" داشتند. ایشان در ابتدا به کارکردهای بورس اوراق بهادار، تعداد شرکت‌های بورسی و اطلاعاتی از روند ارزش و شاخص بازار سهام کل و شرکت‌های برتر پرداختند و شاخص را بر حسب گروه‌های فعالیت شرکتها بررسی کردند و ساختار توزیع ارزش بازار را بین شرکتهای متنوع بیان کردند. ایشان در بخش بعدی به ریسک بازار، ساختار سهامداری، نقدشوندگی بازار، سرعت گردش سهام، تشکیل سرمایه در بورس اوراق بهادار و تمرکز بازار پرداختند. در آخر و در بخش جمع‌بندی ایشان مواردی از قبیل افزایش شاخص‌های بورس تحت تاثیر پذیرش شرکت‌های با ارزش بازار بالا (شرکت های اصل چهل و چهار)، افزایش ریسک و تمرکز در دوره مورد بررسی، رونق در حجم معاملات و ارزش معاملات در صنایع خاص، افت حجم و ارزش معاملات و ارزش بازار سایر صنایع کلیدی و ضعف شاخص‌های کلیدی ارزیابی عملکرد بورس تهران در مقایسه با سایر بورس‌ها را به عنوان نتیجه بررسی‌هایشان مطرح ساختند.