قرارگرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام؛ زمینه‌ها و پیامد‌ها

گروه غرب آسیا و شمال آفریقا پژوهشکده تحقیقات راهبردی مجمع تشخیص مصلحت نظام اولین جلسه نشست میز شامات را با عنوان «قرارگرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام؛ زمینه‌ها و پیامدها» در تاریخ ۳۰ بهمن ماه ۱۳۹۹ و با حضور کارشناسان و پژوهشگران ذیل برگزار کرد:

1. آقای دکتر «ناصر هادیان» (عضو هیئت علمی دانشگاه تهران)
2. آقای دکتر «سیدرضا میرطاهر» (کارشناس مسائل نظامی-امنیتی)
3. آقای دکتر «علی عبدی» (کارشناس مسائل غرب آسیا)
4. آقای «حسن لطفی» (کارشناس مسائل آمریکا)
5. آقای دکتر «محمد ناصحی» (مدیر گروه غرب آسیا و شمال آفریقا پژوهشکده تحقیقات راهبردی)
6. آقای دکتر «هادی غلامنیا» (مدیر مسئول فصلنامه ایرفا)
7. آقای دکتر «طاهر طاهری» (دبیر میز رژیم صهیونیستی)
8. آقای دکتر «میثم غفاری نژاد» (دبیر میز شمال آفریقا)
9. آقای دکتر «سید مرتضی عُرِیضی» (دبیر میز خلیج فارس)
10. آقای «علی فیضاللهی» (کارشناس میز خلیج فارس)

مهم‌ترین محور مطرح شده در خلال نشست مذکور عبارت اند از:

• زمینه‌های تصمیم آمریکا برای قرار دادن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام و تاثیر آن بر سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا
• چگونگی بهره برداری رژیم صهیونیستی از قرار گرفتن در حیطه عملیاتی سنتکام و تاثیر آن بر راهبرد امنیت ملی این رژیم
• بررسی تاثیرات نظامی- امنیتی قرار گرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام بر محیط امنیتی منطقه
• پیامد‌های قرار گرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام بر امنیت ملی ایران
  در این نشست ابتدا دکتر ناصر هادیان، با تاکید بر این نکته که قرار گرفتن رژیم صهیونیستی در حوزه عملیاتی سنتکام بیشتر دارای زمینه سیاسی است تا نظامی-امنیتی، افزودند به نظر می‌رسد که این اقدام در ادامه روند عادیسازی روابط (رژیم صهیونیستی با کشور‌های عربی خلیج فارس) قابل تفسیر میباشد؛ لذا این موضوع یک حرکت نمادین سیاسی در راستای توافقنامه ابراهیم به شمار میرود. همچنین وی با اشاره ضمنی به این موضوع که قرارگرفتن رژیم در حوزه سنتکام بیشتر ناشی از انگیزه‌های شخصی دولت ترامپ بوده است؛ افزودند که با توجه به تاکید دولت بایدن بر راهبرد دو دولت و شناخت بیشتر تیم سیاستگذاری وی نسبت به منطقه احتمال می‌رود مسئله یاد شده کمتر در کانون توجه دولت امریکا قرار بگیرد. در ادامه ایشان متذکر شدند که در سایه قرار گرفتن رژیم در حوزه سنتکام، احتمال میرود رویارویی رژیم صهیونیستی با ایران در حوزه جنگ پنهان (ترور، خرابکاری و ...) تداوم خواهد یافت.
• دکتر عبدی به عنوان سخنران دوم نشست، ابتدا به دکترین‌های امنیتی رژیم صهیونیستی و روند عادیسازی روابط با کشور‌های عربی پرداختند. وی با اشاره به رویکرد موسسه‌های مطالعاتی رژیم صهیونیستی از قبیل موسسه مطالعات امنیت ملی رژیم طی چند سال گذشته، اظهار داشتند که سران رژیم از سال ۲۰۱۶ به بعد به دنبال تحقق انتقال رژیم از حوزه یوکام به سنتکام بودند؛ که این مسئله نهایتا پس از چهار سال در سال ۲۰۲۰ به سرانجام رسید. دکتر عبدی افزودند با توجه به نوع مناسبات دولت ترامپ با رژیم صهیونیستی، در صورت فراهم بودن زمینه‌های منطق‌های از قبیل توافق ابراهیم، روند انتقال رژیم از یوکام به سنتکام توسط ترامپ زودتر عملیاتی میشد.
  ایشان در ادامه ضمن برشمردن رهاورد‌هایی از قبیل تسریع و تسهیل عادیسازی روابط رژیم صهیونیستی با اعراب و تعمیق روابط با آنها، در نتیجه انتقال رژیم از حوزه یوکام در سطح منطقه تاکید داشتند که این اقدام در زمین بازی سوریه نیز سبب حمایت موثرتر آمریکا از رژیم در حیطه نظامی-امنیتی، افزایش جسارت رژیم برای انجام عملیات در سوریه، خروج اقدامات رژیم در سوریه از سایه و رسمیت بخشیدن به آن‌ها در ذیل سنتکام خواهد شد.
• سخنران سوم این نشست دکتر میر طاهر بودند که در مقدمه گفتار خود، انتقال رژیم صهیونیستی از یوکام به سنتکام را در چهارچوب تحولات دوران ترامپ قرار داده و آن را ادامه انتقال سفارت آمریکا، به رسمیت شناختن قدس به عنوان پایتخت و الحاق جولان به رژیم صهیونیستی، طرح معامله قرن و تحقق روند عادیسازی ارزیابی کردند. در استراتژی امنیت ملی آمریکا، مهمترین تهدید منطق‌های در غرب آسیا، ایران و نیرو‌های نیابتی آن و لزوم تشکیل ائتلاف‌های منطق‌های بین کشور‌های عربی و رژیم صهیونیستی ذکر شده است و مهمترین دغدغه منطقه‌ای آمریکا در دوران ترامپ تحقق صفبندی و ایجاد جبهه جدید علیه ایران و محور مقاومت بود. ایشان مهمترین دلیل پیوستن تل آویو به سنتکام بر اساس بیانیه پنتگون را همسویی اعراب و رژیم صهیونیستی در راستای استراتژی کلان آمریکا در منطقه برای مقابله با تهدیدات ایران و محور مقاومت ارزیابی کردند که دارای پیامد‌های ذیل میباشد:۱-تاثیرگذاری بر همکاری‌های امنیتی-نظامی آمریکا و رژیمصهیونیستی به معنای ارتقای جایگاه رژیم صهیونیستی در استراتژی نظامی امریکا ۲- ارتقای ماهوی و هستی شناسی روابط نظامی آمریکا و رژیم صهیونیستی ۳- یکسان شدن حوزه قلمرو نظامی و دفاعی آمریکا و رژیم صهیونیستی به معنای تمرکز سنتکام و تل آویو بر روی یک حوزه ۴- تقویت حمایت مستقیم نظامی آمریکا از رژیم صهیونیستی با محوریت سنتکام که دارای منافعی همچون افزایش اعتماد به نفس رژیم صهیونیستی جهت تشدید تنشزایی‌های منطق‌های و افزایش ماجراجویی‌های منطق‌های ۵- استفاده مستقیم از امکانات نظامی آمریکا ۶- دسترسی راحتتر رژیم صهیونیستی به اطلاعات جبهه مقاومت با استفاده از ظرفیت‌های پایگاه‌های سنتکام ۷- استفاده اطلاعاتی و عملیاتی رژیم صهیونیستی از امکانات نظامی کشور‌های منطقه ۸-بازنگری رژیم صهیونیستی در سناریو‌های دفاعی و راهبردی در منطقه با توجه به حمایت مستقیم سنتکام از تل آویو.
  وی در ادامه افزود عادیسازی روابط عربی با رژیم صهیونیستی به ویژه در حوزه نظامی بعد از توافقنامه ابراهیم، تقویت انگیزه بعضی از کشور‌های عربی به ویژه امارات متحده عربی برای حمایت مستقیم مالی از طرح‌های نظامی رژیم صهیونیستی در منطقه، حضور رژیم صهیونیستی در ساختار‌های دفاعی برخی کشور‌های عربی همچون امارات متحده عربی و خرید‌های مستقیم نظامی کشور‌های عربی از رژیم صهیونیستی را از جمله پیامد‌های قرارگرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه سنتکام برای کشور‌های عربی منطقه برشمردند. در پایان اظهار داشتند که مهمترین نتایج راهبردی این اقدام را تقویت اتحاد اعراب و رژیم صهیونیستی علیه ایران و محور مقاومت، تقویت نقش رژیم صهیونیستی در راهبرد‌های عملیاتی ارتش آمریکا در منطقه، امکان اجرای عملیات‌های مشترک آمریکایی-عربی- صهیونیستی، حضور عناصر رژیم صهیونیستی در پایگاه‌ها و عملیات‌های سنتکام، تشدید حملات رژیم صهیونیستی با پشتیبانی اطلاعاتی سنتکام علیه گروه‌های مقاومت در عراق و سوریه، ارتقای نقش رژیم صهیونیستی از جمله نتایج بلندمدت قرارگرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام عنوان کردند.
• آقای حسن لطفی به عنوان سخنران پایانی نشست اشاره داشتند به زعم وی انتقال رژیم صهیونیستی از حوزه یوکام به سنتکام فریبی بود که لابی صهیونیست‌ها بعد از سرنگونی پهپاد گلوبال هاوک و موشکباران پایگاه نظامی عین الاسد (از سوی ایران) به آمریکات تحمیل کردند تا رژیم صهیونیستی بتواند یک زیست نظامی انگلگونه در ساختار سنتکام داشته باشد و نوعی چتر امنیتی و حفاظتی را برای خود ایجاد نماید. در واقع رژیم صهیونیستی با بهرهبرداری از نگرانی‌های آمریکا پس از رخداد‌های ذکرشده توانست یک اقدام ناقص و برنامه ریزی نشده را در روز‌های پایانی دولت ترامپ عملی نمایند.
  وی در رابطه با پیامد‌های این اقدام بر امنیت ملی ایران اظهار داشتند با توجه به این نکته که ایران هدف نخست آمریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه است؛ نوع واکنش ایران نسبت به الحاق رژیم به سنتکام تعیینکننده و حائز اهمیت خواهد بود. اگر ایران این واقعیت را بپذیرد و نسبت به آن بی تفاوت باشد اهداف آمریکا و رژیم صهیونیستی محقق خواهد شد و رژیم صهیونیستی خواهد توانست نفوذ نظامی خود در کشور‌های حاشیه خلیج فارس را عمق ببخشد.
  وی همچنین افزود با توجه به عدم تمایل نظامیان آمریکایی برای درگیری با ایران اگر آن‌ها این پیام را دریافت کنند که هزینه اقدامات رژیم صهیونیستی باید توسط آمریکا پرداخته شود؛ از موضع خود عقبنشینی خواهند کرد.
• در پنل دوم این نشست، کارشناسان مدعو به پرسش‌های مطرح شده دبیران و کارشناسان میز‌های گروه غرب آسیا و شمال آفریقا در راستای قرار گرفتن رژیم صهیونیستی در حیطه عملیاتی سنتکام پاسخ دادند.