دومینوی عادی سازی روابط کشورهای منطقه با رژیم صهیونیستی؛ روایت مقاومت
آشکار سازی و عادی سازی روابط سیاسی و امنیتی رژیم صهیونیستی با امارات متحده عربی و بحرین یکی از تحولات مهم در عرصه سیاسی منطقه غرب آسیا در سپتامبر 2020 بوده است. به دلیل اهمیت بالای این تحول سیاسی مهم در سیاست خارجی منطقه ای جمهوری اسلامی ایران گروه روابط بین الملل پژوهشکده تحقیقات راهبردی با برگزاری نشستی با صاحب نظران حوزه مسایل فلسطین و محور مقاومت به دنبال بررسی و تبیین فرآیند شکل گیری عادی سازی و پیامدهای منطقه ای آن بوده است.
در این چهارچوب نشست رویداد استراتژیک هجدهم با عنوان دومینوی عادی سازی روابط با رِژیم صهیونیستی؛ روایت مقاومت، با حضور آقای دکتر خالد القدومی نماینده جنبش حماس در ایران، آقای دکتر ناصر ابوشریف نماینده جنبش جهاد اسلامی در ایران و آقای دکتر حسین رویوران معاون سیاسی و بین المللی جمعیت دفاع از ملت فلسطین برگزار گردید. در این دیدار هر یک از شرکت کنندگان در جلسه به طرح نظرات و دیدگاه های خود پرداختند.
زنجیره ای از اتفاقات تاریخی سبب شکل گیری آشکارسازی روابط دوجانبه شده است
در ابتدای جلسه جناب آقای دکتر حسین رویوران به ارایه دیدگاه های خود در ارتباط با روند تاریخی منتهی به عادی سازی روابط پرداختند. در آغاز بحث دکتر رویوران از دو اصطلاح "عادی سازی" و" قرارداد صلح" که در فضای رسانه ای و سیاسی به کار برده می شوند انتقاد کردند. به نظر ایشان اصطلاح "عادی سازی" بار مثبت و به هنجاری دارد و پدیده اتفاق افتاده را امری عادی و به هنجار توصیف می کند. در حالی که واقعه اتفاق افتاده امری نابهنجار است و استفاده از اصطلاح "آشکار سازی" صحیح تر است. در ارتباط با اصطلاح "قرارداد صلح" نیز به دلیل عدم شکل گیری جنگ بین بحرین و امارات و رِژیم صهیونیستی این اصطلاح غلط و نادرست است. معاون سیاسی و بین المللی جمعیت دفاع از ملت فلسطین برای تبیین دقیق تر تحول پیش رو سه سوال را مطرح کرد: 1-چه شرایطی زمینه ساز شرایط کنونی شد؟ 2-چرا امارات و بحرین دست به این کار زدند؟ 3-پیامد این اتفاقات چیست؟
در پاسخ به سوال اول رویوران توافقنامه های صلح مصر، اردن و توافقنامه مادرید را زنجیره ای از صلح سازی ها می داند که در نهایت به وضعیت موجود منجر شده است. رژیم صهیونیستی در جنگ های مختلفی قسمت های زیادی از کشورهای عربی را تحت سلطه خود درآورد و اولین معاهده صلح در سال 1979 میان اسراییل و مصر بوجود آمد. اما انقلاب اسلامی ایران؛ ضربه بزرگی به این توافق زد. کمپ دیوید از این حیث بسیار مهم بود که مصر به عنوان کشوری اسلامی، مرکزی و به عنوان نماد هویت عربی اقدام به مذاکرات نمود. پس از روند توافق مصر، اولین تغییر در موازنه به نفع محور مقاومت در انتفاضه اول صورت گرفت. زیرا در جریان آن حماس و جریان مقاومت اسلامی اعلام موجودیت نمودند. تغییر دیگر بحث اشغال کویت بود. این مقوله باعث شد تا نیروهای آمریکایی به عنوان حامیان اصلی رژیم صهیونیستی در منطقه حضور پیدا کنند. پس از این اتفاق،شورای همکاری های خلیج فارس نیز تحت سیطره آمریکا قرار گرفت.
در ادامه رویوران تاکید کرد انتفاضه دوم در سال 2000 شروع شد . این اتفاق زمینه خوبی بود تا ساف با مردم همراه شود اما متاسفانه این اتفاق نیفتاد. پس از شکست سال 2006 رژیم صهیونیستی از حزب الله لبنان، شکست دیگری در غزه برای اسراییل اتفاق افتاد که باعث عقب نشینی نیروهای صهیونیستی از غزه شد. به پشتوانه این اتفاقات حماس توانست ۷۱ کرسی در اولین انتخابات پس از آن در سال 2007 بدست آورد. رویوران در پاسخ به این سوال به وضعیت سیاسی نتانیاهو و ترامپ اشاره کرد. در این چهارچوب وی اعلام نمود این مقوله یک هدف کوتاه مدت دارد که در انتخابات آمریکا و چالش های پیش روی نتانیاهو نهفته است. زیرا ترامپ نیاز به رای دارد و از سوی دیگر نتانیاهو با چهار پرونده فساد روبرو است و از سویی به صهیونیست ها قصد القای این مطلب را دارد که توانسته حاشیه امنی برای آنها ایجاد نماید. اما در دراز مدت بحث تغییرات در محیط استراتژیک وجود دارد. آمریکا سعی دارد تا از حیث نظامی رژیم صهیونیستی را تقویت نماید تا دست برتر را در منطقه داشته باشد و از سوی دیگر محیط را برای این رژیم هماهنگ کند.
در پاسخ به سوال سوم وی گفت این یک پروژه است که در ادامه بحرین ،قطر،عمان،سودان و در نهایت عربستان به آن خواهند پیوست. این موضوع در محور مقاومت جابجایی ایجاد نمی کند، بلکه صرفا آشکارسازی است که صورت پذیرفته است. در حقیقت، بعد رسانه ای کار مهم است تا از درون بر اندیشه محور مقاومت تاثیر بگذارد و آن را ضعیف جلوه دهد.
خالد القدومی: توافق انجام شده برای رژیم صهیونیستی دستاوردی ندارد و موازنه قوا به نفع مقاومت است.
خالد القدومی نماینده جنبش حماس در ایران در تحلیل وضعیت موجود اظهار نمود که ما در آستانه یک تحول راهبردی قرار داریم. این از سوی امارات و بحرین نیست بلکه از سوی اربابانشان در حال انجام است. ما در این حوزه به موازنه قوا اعتقاد داریم. اما سوال اینجاست که این موازنه قوا به چه صورت است؟ مرکز این موازنه محور مقاومت است. در این بین یک شکل نوین از موازنه در حال شکل گرفتن است و عادی سازی های اخیر باعث تسریع در شفاف شدن اوضاع شده است. این توافق دستاورد چندانی برای رژیم صهیونیستی ندارد و سود ویژه ای عاید رژیم نخواهد کرد. در این نظم نوین روزنه هایی بوجود آمده است که از آن باید استفاده نمود و توجه داشت که این روند گذرا است. لذا بازدارندگی یکی از مهمترین ابزارهای مقاومت در برابر دشمن صهیونیسم است. در این بین مراکز تحقیقاتی و مطالعاتی می توانند به هم اندیشی پرداخته و ارتباطات و برنامه های فرامرزی و فرامنطقه ای داشته باشند.
ناصر ابوشریف: توافقات بین المللی جهت حل مساله فلسطین کارآیی ندارند
ناصر ابوشریف نماینده جنبش جهاد اسلامی در ادامه مباحث مطرح شده در جلسه به تبیین وضعیت موجود و ارایه راه حل پرداخت. ابوشریف با اشاره به سوابق تاریخی توافقات گذشته اعلام کرد روایت ما با غرب متفاوت است. غربی ها در پی انجام معامله قرن هستند اما اعراب بخصوص فلسطینی ها حتی موجودیت رژیم صهیونیستی را پذیرا نیستند. بزرگترین اشتباه در امت اسلامی همراهی با قطعنامه های بین المللی است که امارات و بحرین در حال انجام آن هستند و همچنین قرارداد اسلو و مادرید که سرمنشا اشتباهات در فلسطین است از نمونه های دیگر آن می باشند. اما شکست این پروژه معامله قرن باعث شکست اسلو و اصلاح روند خواهد شد.
نماینده جنبش جهاد اسلامی در ادامه سخنان خود اظهار کرد سادات و عرفات به آمریکا اعتماد داشتند و به این نکته باید توجه داشت که مقوله فلسطین بسیار پیچیده تر از آن است که تصور می شود. اکنون این فلسطین است که در صدر اخبار قرار دارد. این مقوله در رسانه ها مشخص است. متاسفانه یک اتحاد عربی شکل گرفته است تا موضوع عادی سازی به پیش رود. البته باید به این نکته توجه داشت که این موضوع می تواند برای فلسطین مفید باشد زیرا توجهات به سمت فلسطین برگردانده می شود. در این راستا می توانیم تمام نیروهای منطقه ای را برای مقابله با رژیم صهیونیستی تشویق کنیم و یک اتحاد داخلی در محور مقاومت به همراه کشورهای اسلامی ایجاد کنیم و باید به این نکته توجه داشت که ۸۶ درصد از عرب های مسلمان با رژیم صهیونیستی مخالفند.
حسین رویوران: رفتارهای سازشکارانه امارات پشتوانه اجتماعی ندارند
در بخش آخر جلسه، رویوران به بحث جامعه شناسی رفتار اماراتی ها پرداخت و اعلام کرد رفتارهایی که امارات و بحرین انجام می دهند پایگاه اجتماعی ندارد. در این حوزه شکاف میان دولت و افکار عمومی وجود دارد. این شکاف باید تبیین شود. در محور مقاومت باید فشردگی، هماهنگی و همکاری افزایش پیدا کند. در مقابل تضادهای بزرگ و تضادهای کوچک باید برطرف شود. این روند می تواند در قالب مانورهای مشترک و یا حضور مشترک در جبهه های سوریه و عراق به پیش رود.
در پایان پرسش هایی از از سوی مخاطبین در حوزه نحوه تاثیر گذاری انتخابات آمریکا بر روند عادی سازی مطرح شد که دکتر رویوران با اذعان به یکسان بودن رفتار هر دو حزب حاکم در آمریکا در مقوله فلسطین، رفتار نیروهای دموکرات را پیچیده تر از جمهوری خواهان و ترامپ عنوان نمود و در نهایت هر دو را در یک رویه توصیف کرد. در آمریکا هنوز لابی اصلی تاثیرگذار بر دولت آمریکا نیروهای آی پک هستند که طرفداران حزب لیکود در آمریکا را تشکیل می دهند.