گزارش پایگاه رتبه‌بندی لایدن در سال ٢٠١٧

پایگاه سنجش علم لایدن
در میان رتبه‌بندی‌های مختلف عملکرد دانشگاه‌ها، رتبه‌بندی‌های شانگهای، تایمز، کیو اس و لایدن به علاوه مجموعه مقالات چاپ شده در نیچر ایندکس در علوم پایه، از معتبرترین نظام‌های رتبه‌بندی هستند. نظام‌های رتبه‌بندی شانگهای، تایمز و کیو اس نظام‌های با دیدگاه کلی هستند ولی در نظام لایدن و نیچر ایندکس کیفیت، میزان تأثیرگذاری هر دانشگاه در عرصه علم و کمیت انتشارات به تفکیک مورد بررسی قرار می‌گیرد.
 اساس رتبه‌بندی دانشگاه‌ها در مؤسسه لایدن تعداد مقالات چاپ شده در مجلات معتبر علمی و نیز تعداد مقالات متعلق به دسته‌های ١%، ١٠%، و ٥٠% نخست مقالات مورد ارجاع است. علاوه بر رتبه‌بندی کلی، در پنج حوزه دانشی شامل ریاضیات و علوم کامپیوتر، علوم فیزیکی و مهندسی، علوم سلامت وپزشکی، علوم زیستی و زمین و همچنین علوم اجتماعی و انسانی نیز رتبه‌بندی‌های جداگانه صورت می‌گیرد.
گزارش ٢٠١٧ این مؤسسه با شرکت ٩٠٠ دانشگاه در سطح جهان که دارای حداقل کیفیت پژوهشی هستند ارائه شد. از میان 99 مؤسسه ایرانی که به انتشار حداقل ١٠٠ مقاله در سال مبادرت می‌ورزند، ١٨ دانشگاه در این گزارش دیده می‌شوند که عبارتند از دانشگاه تهران، شهید بهشتی، تربیت مدرس، فردوسی مشهد، تبریز، شیراز، گیلان، اصفهان، صنعتی امیرکبیر، علم و صنعت ایران، صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، خواجه نصیرالدین طوسی، آزاد اسلامی علوم و تحقیقات، علوم پزشکی تهران و علوم پزشکی شهید بهشتی، علوم پزشکی اصفهان و علوم پزشکی شیراز.
با بررسی عمکرد دانشگاه‌ها در گزارش ٢٠١٧ در بازه زمانی ٢٠١٥ - ٢٠١٢ و مقایسه آن با  بازه ٢٠١٢ – ٢٠٠٩، مطالب زیر را می‌توان بیان کرد:
•    در تعداد مقاله، دانشگاه هاروارد با ٣١٦٧٨ مقاله طی سه سال رتبه نخست و دانشگاه تهران به عنوان اولین دانشگاه ایران با ٤٩٣٣ مقاله رتبه ١٩٥ جهان را داراست.
•    در تعداد مقالات برجسته ١%، بالاترین رتبه مربوط به دانشگاه هاروارد با ١٠٧٢ مقاله و برترین دانشگاه ایران دانشگاه امیرکبیر با ٢٦ مقاله و رتبه ٣٦٤ جهان است.
•    در نسبت مقالات برجسته ١% به کل مقالات، رتبه اول جهان دانشگاه راکفلر با نسبت ٥/٦% و در میان دانشگاه‌های ایران دانشگاه امیرکبیر با نسبت ٠/٧% رتبه ٥٠٩ را داراست.
•    در تعداد مقالات برجسته ١٠%، دانشگاه هاروارد با ٧١٣٤ مقاله رتبه اول و دانشگاه تهران با  ٣٣٩ مقاله رتبه ٣١٣ جهان را داراست.
•    در نسبت مقالات برجسته ١٠% به کل مقالات، که شاخص اصلی کیفیت در این رتبه‌بندی محسوب می‌شود، دانشگاه راکفلر با نسبت ٣١/٢ % اولین رتبه و بهترین دانشگاه ایرانی دانشگاه شهید بهشتی با نسبت ٨% و رتبه 564 جهانی است.
•    در مقالات برجسته ٥٠%، دانشگاه هاروارد با ٢١٢٩٤ مقاله رتبه برتر جهان است که ٦٧/٢ % از کل مقالات این دانشگاه را در بر می‌گیرد. این نسبت در دانشگاه تهران با ٢٢٤٧ مقاله، ٤٥/٦% است.
برای انجام مقایسه، وضعیت کشور  را در دوره ٢٠١٥ - ٢٠١٢ نسبت به دوره ٢٠١٢ - ٢٠٠٩ در نظر می‌گیریم و نتایج زیر حاصل می‌گردد:
•    در کمیت پژوهش، کشور وضعیت رو به رشدی داشته‌است. دانشگاه تهران به عنوان بهترین دانشگاه ایران در کمیت، از رتبه ٢١٨ به رتبه ١٩٥ رسیده است.
•    از نظرکیفیت پژوهش بر مبنای نسبت مقالات ١٠% به کل مقالات، با نگاهی به وضعیت دانشگاه‌های ایران روندی کاهشی را مشاهده می‌کنیم. بیشترین کاهش در دانشگاه‌های صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف، صنعتی اصفهان، تبریز و گیلان رخ داده است و در مقابل دانشگاه شهید بهشتی بیشترین رشد کیفی را داشته است.
•    دانشگاه‌های علوم پزشکی در کیفیت پژوهش وضعیتی ضعیف‌تر از دانشگاه‌های دیگر داشته و نسبت مقالات با کیفیت آنها تقریبا نصف دانشگاه‌های وزارت علوم است.