"آسیب‌های نهاد خانواده در ایران"

خلاصه

در ابتدای جلسه، دکتر سید رضا صالحی معاون پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی مرکز تحقیقات استراتژیک ضمن برشمردن فعالیت‌های این معاونت در حوزه‌های فرهنگی و اجتماعی، نقش خانواده را به‌عنوان اصلی‌ترین رکن نظام اجتماعی، بسیار مهم ارزیابی کرد. به اعتقاد ایشان تأثیرگذاری نهاد خانواده بر سایر نهادهای اجتماعی بسیار وسیع و گسترده است و لزوم توجه به آسیب‌شناسی خانواده بر همین اساس بسیار ضروری است، چراکه با آسیب‌شناسی دقیق خانواده و تلاش در جهت رفع و بهبود آن، می‌توان به داشتن جامعه‌ای سالم امیدوار بود. ایشان تسریع کردند که نظر به اهمیت مباحث فرهنگی بیش از ٥٧ پروژه تحقیقاتی از سال گذشته تاکنون در این مرکز اجرا شده است. وی برگزاری این نشست را مقدمه‌ای برای برگزاری همایش ملی در حوزه آسیب‌های نهاد خانواده دانستند. سپس سخنرانان به ارائه دیدگاه‌ها و نقطه‌نظرات خود پرداختند. دکتر نوربالا، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران، سخنران اول این نشست به ارائه نتایج تحقیقات مختلف در حوزه آسیب‌شناسی نهاد خانواده در ایران پرداخت که نتایج این تحقیقات حاکی از افزایش این آسیب‌ها به‌خصوص در سال‌های اخیر بود. نکته کلیدی در بحث دکتر نوربالا این بود که هنوز حساسیتی در خصوص برخی از این آسیب‌ها در کشور وجود ندارد.
سخنران دوم دکتر ذکایی، عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی بودند. موضوع سخنرانی ایشان نقش جوانان در زندگی خانوادگی بود. ذکایی ضمن اشاره به تغییر پارادایم‌ها در نهاد خانواده، موضوع گسست نسل‌ها و تغییر اولویت‌های ارزشی جوانان را در شکل‌گیری روابط جدید خانوادگی مطرح کردند و معتقد بودند که رفتارهای جوانان ما نه قالب سنتی دارد و نه قالب مدرن؛ و این کشمکش همچنان ادامه دارد.
خانم دکتر وامقی، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم بهزیستی به‌عنوان سخنران سوم، به ارائه نتایج یک مطالعه با عنوان مواجهه کودکان با خشونت والدین در دانش‌آموزان دبیرستانی شهر تهران پرداختند. نتایج تحقیق ایشان بیانگر این بود که بسیاری از این دانش‌آموزان به‌طور مستقیم با خشونت‌های بین والدین درگیر بوده‌اند و این خشونت‌ها پیامدهایی همچون اختلالات رفتاری را در آنها به دنبال داشته است.
آقای دکتر مجتبی امیری، عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه تهران نیز به موضوع روش‌شناسی آسیب‌شناسی خانواده در ایران پرداخت و با کمک گرفتن از تئوری‌های موجود به ارائه الگویی بهینه با رویکردی بومی در مورد آسیب‌شناسی خانواده پرداخت.
خانم امین‌آقایی از کارشناسان ارشد علوم اجتماعی به‌عنوان سخنران آخر نشست، به «نقش خانواده در جلوگیری از آسیب‌های اجتماعی» در ایران اشاره کرد و بر نقش خانواده به‌عنوان یک گروه مرجع و برتری محسوس آن نسبت به آموزش و پرورش تأکید کرد. ایشان ضمن پیشنهاد ارائه الگوی خانوادة موفق ایرانی، از پژوهشگران خواست تا در این رابطه به تدوین شاخص بپردازند.
در پایان نشست نیز آقای دکتر حاجیانی مدیر گروه فرهنگی معاونت پژوهش‌های فرهنگی و اجتماعی ضمن تقدیر و تشکر از محققان و شرکت‌کنندگان به جمع‌بندی مباحث پرداختند و اظهار امیدوار کردند که نشست‌های آتی در حوزه خانواده و با حضور محققان و صاحب‌نظران برگزار شود.